Lính cứu hỏa Ukraine dập tắt đám cháy tại một trạm biến áp sau vụ tấn công của Nga (Ảnh: AFP).

Trong bài phát biểu vào ngày 25/9 tại Đại hội đồng Liên hợp quốc ở New York, Mỹ, Tổng thống Volodymyr Zelensky cáo buộc rằng Nga đã phá hủy tất cả các nhà máy nhiệt điện và hầu hết các năng lực sản xuất thủy điện ở Ukraine.

Nga đã tiến hành 9 cuộc tấn công phối hợp vào cơ sở hạ tầng điện của Ukraine trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 8, tấn công các mục tiêu tại 20 khu vực.

Theo Bộ Năng lượng Ukraine, từ tháng 10/2022 đến tháng 9/2024, các cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine đã hứng chịu 1.024 cuộc tấn công từ Nga.

Theo báo cáo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), tình trạng thiếu điện của Ukraine có thể lên tới 6GW vào mùa đông năm nay do các cuộc tấn công, tương đương khoảng 1/3 nhu cầu cao điểm dự kiến. Mùa hè năm nay, tình trạng thiếu điện là 2,5GW khi Kiev đã trải qua tình trạng mất điện kéo dài.

Ông Zelensky cáo buộc Nga muốn gây ra cuộc sống khó khăn cho hàng triệu dân thường, các gia đình, thị trấn, làng mạc ở Ukraine.

"Ông Putin muốn bỏ mặc họ trong bóng tối và giá lạnh mùa đông này, buộc Ukraine phải chịu đau khổ và đầu hàng. Hãy tưởng tượng xem, đất nước của các bạn với 80% hệ thống năng lượng đã biến mất, với một phần mạng lưới bị phá hủy như vậy. Cuộc sống sẽ ra sao?", ông nói.

Trước đó, ông Zelensky cáo buộc Nga đang dùng vệ tinh chụp ảnh 3 nhà máy điện hạt nhân của Ukraine, cho rằng đó là dấu hiệu cho thấy Moscow muốn tấn công những mục tiêu này.

Nga chưa bình luận về cáo buộc từ phía Ukraine.

Có ba nhà máy điện hạt nhân đang hoạt động trên lãnh thổ do Ukraine kiểm soát, gồm nhà máy Rivne và Khmelnytskyi ở phía tây đất nước, và nhà máy Pivdennoukrainsk ở phía nam.

Theo Bộ Năng lượng Ukraine, điện hạt nhân hiện chiếm tới 60% lượng điện tiêu thụ của cả Ukraine.

Vào cuối tháng 8, Bộ trưởng Năng lượng Ukraine German Galushchenko đã cảnh báo rằng sắp tới sẽ là mùa đông khó khăn nhất trong lịch sử hiện đại của quốc gia Đông Âu. Ông dự đoán rằng sản lượng điện của đất nước sẽ giảm đáng kể khi mùa đông đến gần.

Nhà điều hành lưới điện của Ukraine, Ukrenergo, đã cảnh báo trước đó rằng quy mô thiệt hại đối với mạng lưới năng lượng của nước này là "cực kỳ lớn". Các nhà máy điện đang hoạt động đã vận hành ở công suất tối đa, ông Galushchenko cho biết.

Ông cho hay, trong khi Kiev có kế hoạch khôi phục và xây dựng thêm các cơ sở sản xuất năng lượng, người dân Ukraine phải chuẩn bị cho một mùa đông đầy thách thức và tìm kiếm các nguồn sưởi ấm thay thế, bao gồm máy phát điện tự động và củi. Dự kiến tình trạng mất điện kéo dài sẽ diễn ra trên quy mô lớn, tại nhiều khu vực trên khắp cả nước khi nhu cầu tăng cao vào mùa đông. 

Nga tuyên bố các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng có mục tiêu làm tê liệt hoạt động sản xuất vũ khí của Ukraine và khả năng triển khai quân mới ra tiền tuyến.