Ukraine tiếp tục tiến vào vùng Kursk của Nga (Ảnh: AFP/Getty Images)

Lực lượng Kiev ở Kursk đang trong thế bế tắc

Đã gần một tháng trôi qua kể từ khi lực lượng Kiev mạo hiểm đột phá vào khu vực Kursk của Nga, tuy nhiên Tổng thống Vladimir Putin cùng bộ tham mưu của ông kiên quyết không huy động chủ lực, nhưng vẫn có cách khiến cho quân đội Ukraine (AFU) ở vùng này rơi vào thế bế tắc.

Hai tuần sau khi đối phương xâm nhập vùng Kursk, ông Putin không tới Bộ chỉ huy Quân khu Trung tâm Nga hay Bộ chỉ huy Quân khu phía Nam mà ông tới Grozny, thủ phủ của Cộng hòa Chechnya thuộc Nga.

Trong cuộc gặp với người đứng đầu Điện Kremlin, lãnh đạo Chechnya Kadyrov tuyên bố mình vẫn còn hàng chục nghìn lính dự bị được huấn luyện bài bản, có trang bị tốt.

Tổng thống Putin đã gặp đông đảo tướng lĩnh, chỉ huy Chechnya tại trung tâm huấn luyện và nói với họ rằng, Moscow sẽ không rút lực lượng ở chiến trường miền Đông Ukraine để tiếp viện cho Kursk. Lực lượng tiếp viện có thể được điều động từ Chechnya, nơi cũng có hàng chục nghìn lính dự bị.

Cơ quan Tình báo Quốc phòng Mỹ cũng đưa ra thông tin rằng, viện trợ quân sự của Mỹ khó có thể giúp Kiev bù đắp lợi thế về hỏa lực pháo binh khổng lồ của đối phương. Từ ngày 6/8 đến ngày 14/8, Nga tiêu thụ 400.000 đạn pháo trên mặt trận Donbass, tức trung bình 44.500 phát mỗi ngày.

Ông Douglas Bush, Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ về mua sắm, hậu cần - công nghệ, tuyên bố rằng nước này có thể tăng sản lượng đạn pháo lên 70.000 viên đạn mỗi tháng vào cuối năm 2024.

Tuy nhiên, Mỹ chỉ có thể cung cấp 1/3 số đạn pháo đó cho Ukraine, còn lại phải bù đắp cho sự thiếu hụt trong kho của Mỹ và viện trợ cho các đồng minh thân cận, nhất là Israel. Nói cách khác, đến cuối năm nay, Washington sẽ hỗ trợ Kiev tối đa hơn 20.000 viên đạn pháo mỗi tháng. Tuy nhiên, đối phương đã bắn 44.500 quả đạn pháo mỗi ngày, chứng tỏ Nga có lợi thế rất lớn về pháo binh.

Sự khác biệt về số lượng đạn pháo này có thể chênh lệch tới 60 lần. Ngay cả khi tính thêm đạn pháo do các nước phương Tây khác hỗ trợ Kiev, thì Nga vẫn hoàn toàn áp đảo. Binh sĩ Ukraine dù có chiến đấu với lòng dũng cảm vô song đi chăng nữa nhưng không có hỏa lực yểm trợ, họ sẽ tiếp tục phải rút lui đều đặn. Đây là một thực tế không thể thay đổi.

Khi đó, Moscow sẽ biết một điều rằng, AFU ở khu vực Donbass không thể cầm cự được lâu nữa. Giờ đây, Nga tỏ ra kiên trì, kiên quyết không rút lực lượng chiến đấu ở Donbass, mà tiếp tục gây áp lực lên đối phương trên mặt trận chính.

Cơ quan Tình báo Quốc phòng Mỹ tuyên bố, mặc dù Kiev vẫn có khả năng tiếp tục phòng thủ, nhưng họ sẽ không có khả năng tiến hành một cuộc phản công quy mô lớn trong ít nhất 6 tháng tiếp theo.

Nói cách khác, trên chiến trường Kursk, AFU nhiều nhất chỉ có thể kiểm soát một khu vực, không thể tiến sâu, đe dọa thủ phủ Kursk do họ không có nhiều quân số cũng như đạn pháo, trong khi thiếu ưu thế trên không. Việc lực lượng Kiev phải rút số đạn pháo còn sót lại khỏi Donbass, chỉ có thể đẩy nhanh sự sụp đổ của mặt trận quan trọng này mà thôi.

Bây giờ Tổng thống Putin đang điều động binh lực từ Chechnya tới tăng cường cho mặt trận Kursk, do vậy AFU không còn khả năng tiến xa hơn để chiếm giữ nhà máy điện hạt nhân và trung tâm hành chính tỉnh Kursk.

Các quan chức hàng đầu của Nga tự tin cho rằng đối phương tiếp tục sa lầy ở Kursk, biến nơi này thành "hố đen" hút lực lượng Kiev vào đây.

Ông Lưu Quân (Liu Jun), phó chủ tịch Hiệp hội Quan hệ Quốc tế Trung Quốc và Giám đốc điều hành Trung tâm Nghiên cứu Nga của Đại học Sư phạm Hoa Đông, nhận định, quân đội Ukraine không dám tiến xa, nếu không sẽ dễ dàng trở thành "con rùa trong bình".

Tại Kursk, AFU không thể tiến thêm, một số phương tiện truyền thông cho rằng, họ chiến đấu quá chậm, bỏ lỡ cơ hội do "Chúa ban tặng" giữa lúc Nga đang bất ngờ lúng túng, để chiếm thủ phủ tỉnh Kursk.

Quân đội Ukraine thua kém ưu thế trên bầu trời, không dám rời khỏi khu vực yểm trợ tên lửa phòng không. Hơn 1 vạn binh sĩ Kiev không đủ khả năng đánh chiếm một khu vực rộng lớn với dân số hàng trăm nghìn người, họ không có đạn pháo để chiến đấu trong một trận có tính quyết chiến chiến lược.

Thực tế cho thấy, hàng chục nghìn lính của Nhóm phía Bắc Nga đã chiến đấu trong nhiều tháng, nhưng vẫn chưa chiếm được thành phố nhỏ Volchansk ở phía bắc Kharkov với dân số 18.000 người. Vậy chỉ có 10.000 tay súng, liệu Kiev có thể chiếm được thành phố thủ phủ lớn với dân số 100.000 người của Nga, khi đối phương có đủ các lợi thế?

Tên lửa Iskander của Nga (Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga).

24 bệ phóng Iskander cắt đường rút lui của Ukraine

Lực lượng mặt đất Nga hiện không đủ sức để xuyên thủng phòng tuyến 40-50km ở khu vực Kursk - Ukraine. Nhưng họ sử dụng vũ khí dẫn đường tầm xa tấn công và chặn đường rút lui của hơn 1 vạn binh sĩ Ukraine.

Quân đội Nga đã triển khai hai lữ đoàn tên lửa đạn đạo Iskander-M số 26 và 488 ở phía tây bắc và đông bắc Kursk. Mỗi lữ đoàn tên lửa gồm 3 tiểu đoàn, mỗi tiểu đoàn được trang bị 4 xe phóng tên lửa. Mỗi bệ phóng có thể phóng hai đạn tên lửa đạn đạo chiến thuật 9M723, hoặc hai tên lửa hành trình tấn công mặt đất 9M728.

Với các loại UAV trinh sát 24/24 và vệ tinh, gửi hình ảnh chiến trường về sở chỉ huy theo thời gian thực, Nga có thể "mắt nhắm mắt mở" cho một số ít quân, hay một số ít xe tải tiếp tế hoặc xe bọc thép hạng nhẹ của đối phương đi qua.

Tuy nhiên, một khi phát hiện các mục tiêu có giá trị cao của Kiev như hệ thống tên lửa phòng không, kho hậu cần, radar cỡ lớn và khu vực tập trung đông hay bãi xe tăng, xe bọc thép, họ sẽ phóng tên lửa đạn đạo Iskander-M từ hai hướng, để tấn công theo thời gian thực với độ chính xác gần như tuyệt đối và sức xuyên phá cao.

Bệ phóng tên lửa có thể di chuyển qua những địa hình phức tạp, vào chiếm lĩnh trận địa và chỉ mất 4 phút để hoàn thành việc phóng đạn và có thể thực hiện các cuộc tấn công liên tục vào những mục tiêu quan trọng.

Iskander-M có thể dễ dàng thoát khỏi sự theo dõi và đánh chặn của đối phương, kể cả những tổ hợp chống tên lửa Patriot PAC-3 tối tân do Mỹ sản xuất và lao về phía mục tiêu với tốc độ cao.

Chiến dịch Kursk do Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine, Tướng Alexander Syrsky trực tiếp chỉ huy. Theo các nhà phân tích, có thể đây chỉ là "khúc dạo đầu" cho chiến trường phía Bắc của cuộc xung đột Nga - Ukraine.

Nếu tướng Syrsky muốn giành chiến thắng, ông chỉ có thể sử dụng những chiến thuật bất ngờ hơn, khi Ukraine đang ở thế yếu. Có vẻ như viên Tư lệnh này đã để mắt đến khu vực phía nam nước Nga ít nhất từ hơn một năm qua, trước khi ra quyết định quan trọng này.